3 ciekawostki kartograficzne. Czy znasz je wszystkie?

Czy wiesz, jak powstała mapa?

Jak twierdza niektórzy badacze, powstanie map jest podobno starsze od samej sztuki pisania, ponieważ już ludy pierwotne komunikowały się ze sobą za pomocą rysunków i przedstawiały najbliższe okolice w sposób graficzny. Jednymi z pierwszych plemion, które konstruowały mapy żeglarskie byli Fenicjanie oraz Kartagińczycy. Niestety, ich dokonania mimo, że liczne, nie zachowały się do dzisiejszych czasów. Z kolei, Egipcjanie już w drugim tysiącleciu przed naszą erą sporządzali szkice topograficzne, które wykonywali na podstawie pomiarów granic pól. Do rozwoju kartografii przyczyniło się przede wszystkim powstanie w 320 r.p.n.e. egipskiej Szkoły Aleksandryjskiej, a mapy egipskie były wykorzystywane przez takich greckich geografów jak Herodot, czy Eratostenes.

Za twórcę współczesnej kartografii uważany jest flamandzki geograf i kartograf, Gerard Merkator. Stworzył on matematyczne podstawy, które stały się podwalinami do eliminacji błędów popełnianych we wcześniejszych latach. W XVI wieku, Merkator wykonał mapę żeglarską, w której kąty przedstawione zostały bez zniekształceń, co uważane jest za moment przełomowy we współczesnej kartografii.

Obecnie, za najstarszą mapę świata uważa się tę, która ma około 13 600 lat i przedstawia okolicę jaskini Abauntz w Hiszpanii.

Czy wiesz, czego nie zawierały pierwsze mapy żeglarskie?

Co ciekawe, pierwsze mapy żeglarskie nie zawierały tak dobrze nam znanych w dzisiejszych czasach południków i równoleżników. Położenie względem kierunków świata wskazywała wówczas narysowana na mapie Róża Wiatrów.

Róża Wiatrów była wykorzystywana już przez Etrusków, czyli lud, który w starożytności zamieszkiwał północną Italię. Na początku, róża składająca się z 12 kierunków była kojarzona przez żeglarzy ze znanymi wiatrami, a jeden z pierwszych zapisów o niej pochodzi od greckiego admirała, który żył w III w. p.n.e. Z kolei jedne z wcześniejszych zmianek o wiatrach można znaleźć w księgach Starego Testamentu. Wykorzystywanie róży kompasowej miało miejsce między 1300-1650rokiem, kiedy zaczęły powstawać szczegółowe mapy wybrzeży, które miały służyć praktycznej nawigacji.

Czy wiesz, którędy przebiegał dawny południk 0° zwany południkiem Ferro?

W XVII wieku, uznawało się, że południk 0° przebiegał przez małą, hiszpańską wyspę El Hierro, która należy do archipelagu Wysp Kanaryjskich. Jest ona położona najdalej na południe oraz na zachód i przez stulecia była uznawana za punkt odniesienia do sporządzania map oraz dokonywania obliczeń geograficznych. W 1634 roku Ludwik XIII Richelieu uznał, że południk Ferro powinien stanowić w mapach punkt odniesienia.

OPGK Rzeszów S. A. jest jedną z największych firm działających w branży geodezyjno-kartograficznej już od wielu lat. Z powodzeniem, starannością i dbałością o jakość realizujemy wiele projektów.

‍